دروازه خشایارشا

این بنا نزدیکترین اثر معماری فراز سکوی تخت جمشید به پلکان ورودی است.دروازه خشایارشاه که به دروازه ملل نیز شهرت داشته با نقشه ای به وسعت 625 متر مربع شکل گرفته ومشتمل است بریک تالار مربع وسه وودی وخروجی عریض.بر چهار سمت تالار ومجاور دیوارها سکوه های سنگی ایجاد گردیده که به نظر میرسد برای استراحت وانتظار کسانی باشد که می خواستند به حضور شاه برسند.ورودی اصلی تالار که در واقع ورودی مجموعه معماری تخت جمشید نیز محسوب میگردد از دیوار غربی تالار به درون راه می یابد.بر دو جرز طرفین این مدخل دو مجسمه بزرگ گاو با سر انسان استوار گردیده ودو جرز طرفین درگاه شرقی نیز با دو نقش هیولا در هیئت حیوان بالدار با سر انسان آراسته شده است.این پیکره ها همانند هیولاهای نصب شده در ودخل قصرهای آشوری _سرزمینی در کنار ساحل غربی دجله وقسمت میانی بین النهرین میان دجله وفرات) است وشکی نیست که به دستور خشایار شا از آنها تقلید شده است.بر بالای چهار جزر درگاههای شرقی وغربی کتیبه ای میخی به سه زبان پارسی،ایلامی وبابلی نقش بسته که مضمون آن بیان خاتمه ساختمان دروازه ملتها در دوران خشایارشا میباشد.از دروازه ملل درگاه دیگری به سمت جنوب یا به طرف کاخ آپادانا باز میشود.در این درگاه جای پاشنه در سنگ با نقش گل دوازده برگ وجود دارد.با توجه به شواهد تشخیص داده اند دری که بر آن درگاهی استوار بوده حدود 30 سانتیمتر ضخامت داشته وبر روی آن روکشی از طلا بوده است.در مقابل هریک از چهار گوشه تالار ستونی بلند بوده وسقف چوبی بر فراز آنها قرار داشته است.اکنون دو ستون در دروازه ملتها باقی مانده است.بعد از درگاه شرقی خیابان عریضی به سمت تالار صدستون امتداد می یابد وبر دوطرف آن اتاقکهایی در دو ردیف وجود دارد.

 

 

کاخ آپادانا

این کاخ به قرینه آپادانای شوش و در زمان داریوش هخامنشی ساخته شد و مانند آپادانای شوش ودر زمان داریوش هخامنشی ساخته شد ومانند آپادانای شوش دارای 72 ستون بلند به ارتفاع حدود بیست متر بود که در راس هر یک دو نیم تنه گاو نر یا شیر شاخدار قرار داشت وبر فراز آنها سقف کاخ که از چوب ساخته شده بود،استقرار داشت.ساقه ستونهای تالار کاخ،شیاردار وپایه آنها مربع است،در حالی که پایه ستونهای ایوانها به شکل گلدانهای وارونه می باشد.مجموعه ستونهای آپادانا به رنگ روشن شبیه مرمر بوده اند.کاخ آپادانا در قسمت مرتفعی از صفه تخت جمشید ساخته شده و مرکب است از یک تالار مرکزی به مساحت 3600متر مربع با 36 ستون سنگی قطور وسه ایوان در سه چجهت شرق وغرب وشمال تالار مرکزی که هرکدام دوازده ستون داشته است.در جهت جنوبی تالار به جای ایوان اتاقهای کوچک وراهروهایی وجود داشته که احتمالا محل استقرار محافظین قصر وروسای تشریفات و ماموران دربار بئده است.در چهار گوشه کاخ آپادانا برجها واتاقها وراهروهایی در دو طبقه ساخته بودند که ارتفاع هر دو طبقه مجموعا به اندازه ارتفاع سالن مرکزی و ایوانها بوده است.

آپادانا دو در ورودی به طرف ایوانهای شرقی وغربی داشته و ورودی اصلی کاخ احتمالا در قسمت غربی بوده است.حدفاصل سالن مرکزی وایوانها یک دیوار خشتی بوده است.حدفاصل سالن مرکزی وایوانها یک دیوار خشتی به ضخامت 5/5 متر بوده است.بر درگاههای سالن مرکزی آپادانا درهای چوبی با روکش طلا استوار بوده ونمای داخلی سالن مرکزی را آجرهای لعابدار رنگین منقوش به نقش حیوانات از قبیل شیر وگاو ودرختان سرو ونخل تشکیل می داده است.در قسمت بالای دیوار نیز بر روی گچ نقاشیهای رنگارنگ بوده است.کاخ آپادانا خود بر فراز سکویی به ارتفاع چهار متر از سطح سکوی اصلی تخت جمشید ایجاد گردیده ودو مجموعه پلکان مقابل یکدیگر همانند پلکان اصلی تخت جمشید به کاخ منتهی میگردد.این پلکان خود از آثار ارزشمند است.در سمت راست پلکان افسرا مادی وپارسی یک در میان در دو ردیف وسپر نیزه داران وسربازان جاویدان نقش بسته اند.بر بدنه سمت چپ نیز در سه ردیف 23 مجلس نمایندگان کشورها واستانهای مختلف هخامنشی به راهنمایی یک نفر مادی یا پارسی در حالی که هدایای کشور خود را در دست دارند،دیده میشود.

 

 

 

نوشته شده در شنبه 89/6/20ساعت 3:51 عصر توسط مریم هدایت نظرات ( ) |